Tinteling van herkenning
Mailtje, deze zomer: wilde ik voor Zin Magazine een interview-reeks maken over families die leven met dementie? Mooi blad, groot bereik, onderwerp dichtbij, dus já!, reageerde ik. Hoe meer mensen de impact van de ziekte kennen, hoe beter, dacht ik er nog bij…
Nou, dat heb ik geweten. Zelden voelde ik zo’n tinteling van herkenning en bewondering als tijdens het maken van deze persoonlijke verhalen.
Want toen mijn moeder en later mijn tante alzheimer hadden, heb ik het me vaak afgevraagd: hoe dealen anderen toch met deze ziekte?
Dementie zet hele werelden op zijn kop, en familierelaties daarbij. Waar moet je het zoeken met je onmacht, verdriet en eenzaamheid, maar ook met alle liefde die er is?
Precies die vragen kon ik nu stellen aan echtpaar Wim en Letty, moeder José en dochter Charell, dochter Gül en vader Israël en de twee zussen Marnel en Sandra. Hartverwarmend waren onze gesprekken. En tegelijk zo confronterend: relatief jong krijgen deze acht zoveel voor de kiezen, en ondertussen doen ze het maar mooi, dat dapper verder leven, met elkaar.
Daarbij had ik mijn zorg als interviewer: hoe open kunnen we praten, ook met degene met dementie, hoe recht-voor-z’n raap kan ik zijn? Van mijn moeder herinner ik me namelijk dat ze zichzelf geen tel ziek vond, dus hoezo moesten we het over alzheimer hebben, haar mankeerde toch niets?
Maar mijn reserves verdwenen snel, met dank aan de geïnterviewden. Alles mocht besproken worden, inclusief de haken en ogen die bij de ellendige ziekte horen. De aandacht voor de plussen en minnen in hun leven leek bovendien op te luchten, en tegelijk herkende ik hun drive: dementie is inmiddels volksziekte nummer 1, dus iedereen moet dit weten!
Antwoord op mijn vragen kreeg ik ook: hoe zij met de ziekte dealen? Extra hard genieten van wat er wel kan, maar niet om de harde werkelijkheid heen draaien
“Elke keer dat we elkaar zien, zijn we alert: ben je nog wie je was?”, vertellen zussen Marnel ((39) en Sandra (38), bij wie de dementiegenen door de familie woeden.
“‘Hoi, ik heb alzheimer’, zeg ik nu bij een eerste kennismaking. ‘Benader me alsjeblieft als een normaal mens’”, verklaart Wim (68) over de schaamte die hij heeft losgelaten.
Gül (50), over haar vader: “Het raakt me dat ik niet meer weet wat er in hem omgaat.”
En moeder José (61), over het ongewisse verloop van vasculaire dementie: “Je kan er vijf jaar mee leven, zeggen ze, maar ook tien. En dat met drie kinderen van nog geen 30, dat doet pijn.”
Voor haar kwam de dood eerder dan gedacht. Anderhalve week na ons interview belde dochter Charell me op om te vertellen dat José plots was overleden. De nieuwe jurk voor de fotoshoot lag al klaar, zo trots was ze op haar verhaal. Charell: “Gelukkiger hadden we haar niet kunnen maken.”
© Teus Lebbing, www.abrandnewstory.nl
Nieuwsgierig naar de verhalen in ZIN Magazine? Klik op deze link
Of koop nummer 11 nú in de winkel of bestel ‘m via deze pagina.



Meer lezen van A brand new story?
Portie Schaamte #8: ‘Ik begon te zien hoe verstikt ik me voelde’
Hoe ver ga je in het oprakelen van familiegeheimen? Verstikt door de schone schijn, zocht schrijfster Miloe van Beek haar eigen grenzen op. En ontdekte hoe het oplucht als je - ondanks alles - tóch voor openheid kiest.
Zin in een portie levenslust?
Appje van de hoofdredacteur van ZIN Magazine: was ik te porren voor een stuk over levenslust, vier pagina’s lang? Nou, graag! In deze wispelturige tijden zijn alle porties optimisme van harte welkom.
Portie schaamte #7: ‘Ik ben geen abnormaal jongetje meer’
JJ van Zon maakte zijn jongensdroom waar en danste jarenlang de sterren van de hemel op wereldwijde podia. Maar onderhuids knaagde er een schaamte, die uiteindelijk niet te temmen viel met een uitbundig leven vol party’s en drugs.
Portie schaamte #6: ‘Mezelf leuk vinden? Nee, dat deed ik vroeger niet’
Praten mannen moeilijker over hun kwetsbaarheid? Het lijkt erop. Terwijl openheid juist zo kan helpen, merkt Paul Arnold. Oók op de apenrots van het bedrijfsleven.
Wow, supergoed Teus!
Ik ga de verhalen lezen, ben natuurlijk zéér geinteresseerd!
Enorm waardevol zoals je ons verhaal hebt neergezet!
Wat een mooie opdracht!
Heel erg bedankt Teus.
Het is een confronterend en ongemakkelijk onderwerp, maar jij kan heel goed het gesprek aangaan en de essentie van het gesprek samenvatten.
Dit interview zorgt ervoor dat we erover in gesprek kunnen gaan ❤
Jaaaaa joehoe! Sta je dan met je mooie coverartikel. Prachtig Teus!
Gefeliciteerd Teus met je nieuwe blog
We zijn heel blij met het artikel en foto Teus. Het artikel geeft ook echt het hier en nu weer. En de foto: hoe krijgt hij het voor elkaar ons allebei zo in onze kracht te laten zien. Wij hopen dat we een bijdrage leveren aan openheid over dementie. Dank voor het interview!
Wat leuk Teus!! Echt goed!
Zo! Tof Teus 😁
Dank Teus voor het mooie interview! 🙏 Ben blij dat ik er een bijdrage aan heb mogen/kunnen leveren. Mooie artikelen en een prachtige foto van mij en pa🙏❤
Lieve schoonzus, hoe bijzonder is het om, nadat jij mij tien jaar geleden voorstelde een abonnement te nemen op de Zin (‘echt iets voor jou’), nu een artikel van jouw hand te lezen in dit inderdaad super leuke en interessante blad. Het vervulde me met trots. Op naar nog meer (terechte) bekendheid en reportages.
Cool 😎💪👊
Wauw gaaf hoor!
Mooi dat je dit hebt gedaan Teus Lebbing! Goede timing, want binnenkort start de collecte voor Alzheimer. Vreselijke ziekte die bijna iedereen helaas wel een keer meemaakt in zijn/haar omgeving.
mooi Teus, ik ga hem snel kopen!
Prachtig Teus, ga het tijdschrift gelijk kopen. Ben erg benieuwd. maar mooi dat er aandacht voor is, dat is er nooit teveel over dit onderwerp.
Klasse Teus!
Wat een prachtig artikel!
Ik heb ooit (toen ik nog op se academie zat) een fotoserie gemaakt over mijn dementerende oma. Het idee was om een timelaps te maken van haar terwijl ze zelf geen besef van tijd meer had.
Je weet de kern treffend te raken en tevens het optimisme van de geïnterviewden mooi te beschrijven.
Ik ga het tijdschrift kopen. En dan leg ik het even weg. Zodat ik het kan pakken als ik wil. Of kan. Want ik zou zó graag niet willen dat ik hier zo bekend mee ben. Al jaren. Ik zou zó graag niet willen dat mijn papa dementeert. En ik zo zó graag erover willen schrijven. Maar dat lukt me niet. Nu nog niet. Dus dank dat jij dat wel doet.
Benieuwd, ga m snel kopen!
Mooi artikel Teus, van de week pas gelezen 🤗!